– અહમદ રેઝા દજલલીને 2017 માં મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવી હતી જ્યારે તે ઇઝરાયેલ માટે જાસૂસી કરવા બદલ દોષી સાબિત થયો હતો
– એમ્નેસ્ટી કહે છે કે તેહરાન તેનો ઉપયોગ ‘ક્રૂર રાજકીય રમતમાં પ્યાદા’ તરીકે કરી રહ્યું છે.
પેરિસ, ફ્રાન્સ : ઈરાનમાં નિકટવર્તી મૃત્યુદંડનો સામનો કરી રહેલા એક ઈરાની-સ્વીડિશ નાગરિકને બેલ્જિયમ અને સ્વીડનને ભૂતપૂર્વ ઈરાની અધિકારીઓને લગતા બે કેસમાં છૂટછાટ આપવા દબાણ કરવા માટે તેહરાન દ્વારા બંધક તરીકે રાખવામાં આવી રહ્યો છે, એમનેસ્ટી ઈન્ટરનેશનલે ગુરુવારે જણાવ્યું હતું.
અહમદરેઝા દજલલીને 2017 માં જાસૂસીના આરોપમાં મૃત્યુદંડની સજા ફટકારવામાં આવી હતી જ્યારે બે ઈરાની પરમાણુ વૈજ્ઞાનિકો વિશેની માહિતી ઈઝરાયેલની મોસાદ જાસૂસી એજન્સીને આપવા બદલ દોષી ઠેરવવામાં આવ્યો હતો જેણે તેમની હત્યાઓ કરી હતી.સ્ટોકહોમ અને જાલાલીના સમર્થકો દ્વારા મોટાભાગે આરોપોને ફગાવી દેવામાં આવ્યા છે.ઈરાની મીડિયાએ કહ્યું છે કે તેને 21 મે સુધીમાં ફાંસી પર લટકાવવામાં આવી શકે છે તે ચુકાદામાં અધિકારીઓએ વારંવાર આગ્રહ કર્યો છે કે તેને હાથ ધરવામાં આવશે.
માઉન્ટિંગ પુરાવા ભારપૂર્વક સૂચવે છે કે ઈરાની સત્તાવાળાઓ દાજલીને બંધક બનાવી રહ્યા છે અને તેને મૃત્યુદંડની ધમકી આપી રહ્યા છે કે તે તૃતીય પક્ષોને તેને દોષિત ઠેરવવામાં આવેલા ભૂતપૂર્વ ઈરાની અધિકારીઓ માટે અથવા વિદેશમાં ટ્રાયલ માટે તેમજ ઈરાની અધિકારીઓની ભાવિ કાર્યવાહીથી દૂર રહેવા માટે દબાણ કરે છે,એમનેસ્ટી આંતરરાષ્ટ્રીય જણાવ્યું હતું.એક અભૂતપૂર્વ કેસમાં એક સ્વીડિશ અદાલત 1988 માં ઈરાની જેલોમાં હત્યાકાંડમાં તેની કથિત સંડોવણી અંગે જેલના ભૂતપૂર્વ અધિકારી હમીદ નૌરી પર કેસ ચલાવી રહી છે 14 જુલાઈના રોજ અપેક્ષિત ચુકાદો સાથે.
નવેમ્બર 2019 માં સ્વીડનમાં ધરપકડ કરવામાં આવેલ નૌરી પર સાર્વત્રિક અધિકારક્ષેત્રના સિદ્ધાંત હેઠળ કેસ ચલાવવામાં આવી રહ્યો છે જે રાજ્યોને વિદેશમાં કરવામાં આવેલા ગંભીર ગુનાઓની તપાસ કરવાની મંજૂરી આપે છે.
દરમિયાન, અસદોલ્લાહ અસદી,ભૂતપૂર્વ ઈરાની રાજદ્વારી,દેશનિકાલ વિરોધી જૂથની મીટિંગ સામે ફ્રાન્સમાં 2018 ના નિષ્ફળ બોમ્બ હુમલામાં તેની ભૂમિકા માટે બેલ્જિયમમાં 20 વર્ષની જેલની સજા ભોગવી રહ્યા છે.એમનેસ્ટીએ નોંધ્યું છે કે તેની ધરપકડ પહેલા,બ્રસેલ્સની એક સંશોધન યુનિવર્સિટી,વ્રિજે યુનિવર્સીટ બ્રસેલમાં ડિઝાસ્ટર મેડિસિનનો વિઝિટિંગ પ્રોફેસર હતો.એપ્રિલ 2016માં તેની ઈરાનમાં અટકાયત કરવામાં આવી હતી.
ઈરાની સત્તાવાળાઓ અહમદરેઝા દજલલીના જીવનનો એક ક્રૂર રાજકીય રમતમાં પ્યાદા તરીકે ઉપયોગ કરી રહ્યા છે,તેમની માંગણીઓ પૂરી ન થવાના બદલામાં તેમને ફાંસી આપવાની ધમકીઓ વધારી રહ્યા છે,ડાયના એલ્તાહવીએ જણાવ્યું હતું.અધિકારીઓ સ્વીડન અને બેલ્જિયમમાં ન્યાયના માર્ગને બગાડવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે અને બંધક બનાવવાના ગુના માટે તપાસ થવી જોઈએ તેણીએ ઉમેર્યું.
એમ્નેસ્ટીએ જણાવ્યું હતું કે ઓછામાં ઓછા 2020 ના અંતથી ઈરાની સત્તાવાળાઓ અસાદી માટે અને સ્વીડન સાથે નૌરી માટે તેને બદલવા માટે બેલ્જિયમ સાથે “સોદો” મેળવવા માટે જ્લાલીના ભાવિને “કન્ડિશનિંગ” કરી રહ્યા હતા.એક ડઝનથી વધુ પશ્ચિમી નાગરિકોને ઈરાનમાં રાખવામાં આવ્યા છે જેમાં કાર્યકરો દલીલ કરે છે કે બાનમાં લેવાની નીતિ પશ્ચિમમાંથી છૂટ મેળવવાના હેતુથી છે.આ મહિનાની શરૂઆતમાં વધુ બે ફ્રેન્ચ નાગરિકોની અટકાયત કરવામાં આવી હતી.
દરમિયાન જર્મન નાગરિક જમશીદ શર્મહદ અને સ્વીડિશ નાગરિક હબીબ ચાબ પર સુરક્ષા સંબંધિત આરોપો હેઠળ કેસ ચાલી રહ્યો છે જેના માટે તેમને મૃત્યુદંડની સજા થઈ શકે છે.
કાર્યકર્તાઓ માને છે કે બંને વિદેશમાં હતા ત્યારે
ઈરાન દ્વારા અપહરણ કરવામાં આવ્યું હતું.જ્લાલીનો કેસઇરાની સત્તાધિકારીઓની સારી રીતે દસ્તાવેજીકૃત અને દ્વિ અને વિદેશી નાગરિકોને મનસ્વી અટકાયત માટે લક્ષ્ય બનાવવાની અને રાજદ્વારી લાભ અથવા વિદેશી સરકારો પર દબાણ લાવવાના સાધન તરીકે ઉપયોગ કરવાની પૃષ્ઠભૂમિ સામે આવે છે.એમનેસ્ટીએ જણાવ્યું હતું.